Farkındalık meditasyonu, şu anda olanları yargısız bir tavırla gözlemleme pratiğidir. Farkındalık meditasyonu uygulamanın birçok yöntemi var, bunlardan biri de nefesimizi çapa olarak kullanmak.  Bu meditasyon pratiği esnasında ne zaman düşüncelere daldığımızı fark etsek nefesi doğal akışında gözlemlemeye döneriz. 

Nefese odaklanmanın dışında bedensel hisleri fark etmek de farkındalık meditasyonunun önemli bir bölümünü oluşturur. Görme, duyma, koku alma, tatma ve dokunma duyularına odaklanmak bedensel farkındalığı artırmaya yardımcı olur.

Farkındalık meditasyonu, zor durumlardan kurtulmak için bir kaçış planı olarak algılanmamalıdır. Farkındalık meditasyonunda amaç herhangi bir hissi veya düşünceyi değiştirmek değil, şu anda olanları yargısızca gözlemleyip deneyimimiz içinde mevcut olabilme kabiliyetini geliştirmektir. 

Meditasyonu düzenli bir hâle getirmek pratiğin önemli bir parçası. Bu nedenle mümkünse kendine her gün vakit ayırmayı dene. Hatta bu alışkanlığı daha da sağlamlaştırmak için her gün aynı yerde ve saate pratik yapmaya özen gösterebilirsin.

Yeni fikirlere açık kal! Meditasyon her pratikten sonra iyi hisler vaat etmez, bu yüzden her pratiğin bir diğerinden farklı olduğu gerçeğini benimsemelisin. “Meditasyon yapamamak” diye bir kavram yoktur, ne olursa olsun pratiğe oturmak ve sürece güvenmek vardır. Kendini yargılamadan merakla izleyebilmek için ihtiyaç duyduğun kadar zamanı kendine tanı. 

Farkındalığın temellerinden biri olan öz şefkat pratiğini uygulamayı ihmal etme. 

Şefkati 3 ana başlıkta inceleyebiliriz: Başkalarından bize gelen şefkat, bizden başkalarına giden şefkat ve öz şefkat.

İlki, diğer insanlardan bize ulaşmaya çalışan şefkati açık bir tavırla kucak açmayı; ikincisi, bir başkasının acısını anlamakla birlikte o acıyı hafifletme niyetimizi içerir. Öz şefkat ise eleştirel iç sesimizin farkında olmayı ve zor zamanlarda dahi kendimize nazik davranabilmeyi anlatır. Tüm bunlar, özellikle de öz şefkat, meditasyon sürecinde başvurabileceğimiz önemli kaynaklar. Eğer meditasyon senin için sadık kalması zor bir pratikse ya da doğru yapamadığını düşünüyorsan olumsuz düşüncelere takılı kalmak yerine kendine şefkatin ve anlayışın gücünü hatırlat. Bazı günler çok zor, diğer günler çok kolay olabilir. Deneyimlerimiz zamanla değişir. Kendine karşı nazik olduğun bir alan yaratmayı dene.

Meditasyon, nefes almaya ve içe dönmeye yönelik bir pratiktir. Dolayısıyla rahatsız edilmeyeceğin rahat bir yer bulman önemli. Bedenimizin ve nefesimizin farkındalığıyla içe dönebilmek, biz ancak rahat ve güvenli bir ortamdaysak mümkün olur.

Genellikle meditasyon denince akla ilk gelen şey, saatlerce bacakları bağdaş kurarak oturan bir insan figürüdür. Belki bu figür senin için “Bu şekilde oturamam, o yüzden meditasyon da yapamam.” fikrini tetikleyen bir yargı olabilir. Ancak bir sürü meditasyon oturuşu olduğunu unutmamak gerekir. En iyi pozisyon, kendini en rahat hissettiğin pozisyondur. Zaman içinde senin için en uygun olanını bulabilir ve pratiğine onunla devam edebilirsin. Bunun yanı sıra uzanarak da meditasyon yapabilirsin ancak uyuyakalma konusunda dikkatli olmak isteyebilirsin. Zaman zaman meditasyon esnasında uyuyakalmak rastlanan bir durum olsa da pratik yaparken niyetimiz şimdiki anın tümüyle farkında olmak.

Stres ve kaygı, modern yaşamda en sık hissettiğimiz duygulardan. Aslında stres her birimize tanıdık ve muhtemelen birçoğumuz da stresin yıkıcı etkilerinden bugüne kadar etkilendik. Bu noktada meditasyon stresle başa çıkmada başvurabileceğimiz bir kaynak. Meditasyonla stres seviyemizi azaltabilir, ihtiyaç duyduğumuz rahatlamayı sağlayabiliriz. Farkındalık meditasyonu, Farkındalık Temelli Stres Azaltma (Mindfulness Based Stress Reduction – MBSR) gibi kanıta dayalı programlar aracılığıyla stresin önemli ölçüde azalabildiği gözlemlenmiştir. Ancak, bu duyguların altında yatan derin nedenler olabileceğinden, farkındalık pratiği veya meditasyonun tek başına kronik stres veya kaygı bozukluğu tedavisi olarak hizmet edemeyeceği unutulmamalıdır. Farkındalık, bu süreci destekleyen oldukça güçlü bir destek olarak karşımıza çıkar. Araştırmalar, farkındalık meditasyonunun yalnızca stres düzeylerini düşürmeye yardımcı olmakla kalmayıp, aynı zamanda stresli zamanlarında kişinin olumsuz düşüncelere karşı toleransını da artırdığını gösteriyor.